Jak zorganizować lekcje buddyzmu w szkole
Środowisko buddyjskie w Polsce stopniowo dojrzało do przygotowania i zaproponowania rodzicom możliwości zgłoszenia w szkole, do której chodzą ich dzieci, życzenia zorganizowania dla nich nauki religii buddyjskiej, zgodnie z obowiązującymi przepisami państwowymi.
W 2024 roku rozpoczęliśmy pionierski kurs dla edukatorów, którzy będą mogli być imiennie kierowani jako nauczyciele buddyzmu do tych szkół, w których rodzice wyrażą takie życzenie. Zakładamy, że pierwsi wykwalifikowani edukatorzy będą gotowi do pracy w szkołach od września 2025 roku w kilku miastach w Polsce (będziemy na bieżąco uaktualniać te informacje).
- Zapotrzebowanie wyrażone przez co najmniej 7 rodziców zobowiązuje szkołę podstawową lub średnią do zorganizowania lekcji religii (jednej w tygodniu) – w naszym wypadku buddyzmu – poprzez zatrudnienie nauczyciela, zapewnienie przestrzeni w klasie i czasu w planie lekcji. Istnieje również możliwość organizacji zajęć międzyklasowych i międzyszkolnych.
W szkołach edukatorzy będą realizowali podstawy programowe lekcji buddyzmu stworzone przez Radę Edukacji Buddyjskiej (przekazane do MEN). Dzięki temu uczniowie zdobędą zarówno wiedzę teoretyczną o buddyzmie, jak i praktyczne umiejętności medytacji analitycznej, uważności, koncentracji i higieny psychicznej oferowane przez tradycje buddyjskie.
Ponieważ jest to pionierski program, będziemy zachęcali rodziców do monitorowania edukacji buddyjskiej ich dzieci i zgłaszania nam opinii, uwag i sugestii. Zależy nam na utworzeniu w przyszłości środowiska działającego na rzecz rozwoju i wsparcia programu w oparciu o praktyczne doświadczenia zebrane podczas jego wdrażania.
Zachęcamy do zapisywania się już teraz na listę wysyłkową Biuletynu Informacyjnego (u dołu strony ↓), w którym poczynając od 2025 roku będziemy rozsyłać praktyczne informacje związane z uruchomieniem Programu.
Podstawy programowe nauczania buddyzmu
Celem edukacji buddyjskiej jest przekazanie tych umiejętności i ukształtowanie takich postaw, które wywodzą się z nauczania i praktyki Buddy i które mają walor użyteczności. Nacisk na umiejętności nie oznacza minimalizacji wiedzy o buddyzmie. Ta też jest obecna w programie edukacji buddyjskiej, ale w odpowiedniej proporcji. Edukacja buddyjska ma nie tyle uczniów przyciągnąć bądź przekonać do buddyzmu, ile ma wykazać praktyczną użyteczność buddyzmu dla ludzi żyjących współcześnie, a szczególnie dla młodych rozpoczynających świadome życie. Oferuje opis buddyzmu w kategoriach potrzeb młodego człowieka w warunkach społecznych XXI wieku. W trakcie zajęć nauczyciele buddyzmu rozważają razem z uczniami, co to znaczy wieść dobre, szczęśliwe życie, postępować etycznie. Uczą metod pracy z umysłem, które pomagają rozwijać uważność i skupienie i obniżają poziom niepokoju, napięcia, rozproszenia i stresu u uczniów.
Uczestnicząc w lekcjach buddyzmu uczeń/uczennica:
- rozwija postawę szacunku dla wszystkich form życia;
- wypracowuje zrozumienie i aprobatę dla altruizmu, empatii i działań bez przemocy wobec ludzi i środowiska naturalnego;
- uczy się działać w grupie, klasie, środowisku rodzinnym w oparciu o takie wartości jak troska, uczciwość, hojność, właściwa mowa;
- uczy się budować relacje z osobami z kręgu rówieśników i członków rodziny w oparciu o takie wartości jak szacunek, wybaczanie, wdzięczność, prawość;
- poznaje i stosuje medytacje, które zapewniają dobrostan psychiczny i fizyczny;
- uczy się rozpoznawać u siebie napięcie, stres, destrukcyjne emocje (niepokój, lęk, złość, gniew) i radzić sobie z nimi za pomocą wybranego ćwiczenia medytacyjnego;
- rozwija wiarę we własne siły, wytrwałość i samodyscyplinę.