Rozprzestrzenianie się buddyzmu w Azji i na świecie (Nepal, Tybet, Japonia, Zachód)

Prowadząca: dr JOLANTA KUKUCZ

Cel: pokazanie wielości ścieżek rozprzestrzeniania się buddyzmu w krajach Azji oraz kształtowania się różnych jego nurtów. Dotarcie do Europy i innych krajów Zachodu.

Rozprzestrzenianie się buddyzmu północnego w Azji. Model propagacji niejednorodny, wielość źródeł pochodzenia

Kierunki : 

Mathura, Sanchi, Płd Indie (pierwotny buddyzm). Gandhara i dalej Bhaktria. Chiny – Jedwabnym Szalkiem (mahajana). Cejlon, Jawa, Indonezja (therawada). Mahajana i buddyzm tantryczny – Nepal i Tybet, Chiny, Japonia (istniejacy do dziś) Cejlon.

Ekspansja buddyzmu w większości pokojowa, bez misyjności i przymusowego nawracania. Różne scenariusze rozprzestrzenianiu się nauk Buddy: decyzje lokalnych władców, przekaz pochodzacy od kupców, asymilacja kulturowa itd.

Teksty buddyjskie: palijskie, sanskryckie, gandhari – pytanie o zgodność z ustnym przekazem Buddy.

Buddyzm Indii z czasów sprzed inwazji w XIII wieku.

Droga buddyzmu na Zachód.

Buddyzm Nepalu i Tybetu

Cel: Poznanie kolejnych odmian buddyzmu, w tym tybetańskiego, który jest jedym z najpopularniejszych w Europie iw Polsce.

Buddyzm newarski, oparty na pismach i rytuałach w sanskrycie. Wpływ hinduizmu i systemu kastowego. 

Buddyzm tybetański

Pierwsza buddyzacja

Królowie Dharmy: Somgsten Gampo, Trisong Detsen. Uczeni z Indii: Santarkszita, Kamalasila. Mahajana – ścieżka bodhisattwy. Podstawy filozoficzne. Tantryk Padmasambhawa. Debata w Lhasie, przyjecie tradycji indyjskiej jako oficjalnie obowiązującej. Standaryzacja terminów.

Druga buddyzacja

Nowe tłumaczenia. Tłumacze: Rinczen Zangpo, Marpa Tłumacz itd. Mistrz z Indii: Atisia i jego rola. Powstanie nowych szkół: kadampa, kagyu, sakja i innych. Założenia filozoficzne i doktrynalne podobieństwa i rożnice. Jogaczara i madhjamaka. Przykłady tekstów ważnych dla powyżych szkół. (teksty Atisi,  Gampopy, III Karmapy, teksty lam rim, maksymy Sakja Pandity, lam-dre sakji, Longczenpa, Skarbnica Wiedzy Dziamgona Kongtrula itd). Tantra i jej definicja. Praktyki tantryczne na przykładzie jogi Naropy, pho-wa, praktyki ofiarowania ciała. Mahamudra i dzog-czen.  Pieśni duchowego urzeczywistnienia. Milarepa i inni. Poezje VI Dalaj Lamy. Termy i tertoni i ich wpływ na praktyki poszczególnych szkół. Ruch Ri-me – niesekciarski, zachowujący dla potomnych mało znane linie i tradycje.

Szingon

Cel: Poznanie słabo znanych szkół tantrycznych istniejących poza Tybetem, ze szczegolnym naciskiem na szkołę szingon. Wskazanie podobieństw i różnic pomiędzy tantrycznymi szkołami Tybetu i Japonii, co związane jest z istotą linii przekazu nauk.

Saiczo, założyciel Tendai i Kukai, założyciel szingon. Propagacja  nauk z Chin do Japonii. Mikkyo-podstawa filozoficzna szkoły. Sutry: Mahawairoczanasutra i Wadżrasekhara sutra. Nauki o osiągnięciu stanu Buddy w jednym ciele. Przyczyna: aspiracja, podstawa działania: współczucie; działanie: zręczne metody. Poznanie podstawowego umyslu. Rola mantry. Teoria czterech mandal. Praktyki tantryczne.

Literatura: 

Paul Williams, Buddyzm Mahajana,   

John Powers, Wprowadzenie do buddyzmu tybetańskiego  

Sakja Pandita, Drogocena skarbnica wytwornych maksym 

Tsang Nyon Heruka, Opowieść o życiu Milarepy

Lama Yeshe, Wprowadzenie do tantry

Atiśa, Lampa oświetlająca ścieżkę do Przebudzenia

Payne Richars, Tantric Buddhism in East Asia